Hiria lasai, isil eta geldo zegoen halako siesta-ordu batean paseoan ginen lainoari pultsua irabazia zioten eguzki izpiek lausengatzen zuten alde zaharrean barna. Iruñea biziki eder dago egunotan. Udazken koloretan. Hosto-alfonbratan. Argi-itzal jokoetan.
Zaldi Zuriaren ostatuaren aitzinetik hirigunera bidean mantso, elkarrizketa lasaigarri batean kontzentraturik, moja bat ikusi genuen pareko eraikineko metalezko ate haundi eta hotz bat zabaltzen; Karmeldar Oinutsen komentuko zuriz jantzitako moja zen. Karrikara begira hasi zen, norbaiten bila bezala. Distantzia egokian ginen diskrezioz eta ia borondaterik gabe behatzeko gisan.
Burua ateratzen zuen, lotsati, berriz pausoa atzera, baina ez zen etxeratzen, kanpoari so zen aiduru. Minutu batzuk pasatu ziren horrela. Kontenplaziozko bizitza duen erlijio erakundea omen da etxe horretako kideen filosofia. Eta hala ari zen, iduriz, erlijiosoa; kontenplatzen.
-Nik ere badakit.
Pausoa airean izoztuz, kolpetik gelditu genuen gure martxa atearen parean.
-Nola, barkatu?
Gorputzak aterantz biratu genituen.
-Nik ere badakit euskaraz.
-Euskalduna zara!
-Bai, bai.
-Eta… euskaraz egiten duzu maiz?
-Bah… Hemen ez dakite batere.
Begietara begiratzeko lotsaz zen adin handiko andrea. Ez genekien zuzena ote zen galdera gehiago egitea, urduri zegoen, inkiet. Halako aitortza keinu unibertsal batekin, hantxe utzi genuen moja.
Ez zuen aterik itxi. Begiekin kanpoak eskaintzen ziona arrapaladan hartu nahi zuen, informazio gehiegi balitzaio, baina haren egarri balitz. Esku urduriak ateari tinko eusten zion, nolabaiteko botere ttiki bat sentituko balu bezala, emozioak eskapo balitzaizkio.
Moja hark kanpora atera nahi zuen, baina ezin. Bazterreko ate hura hautatua zuen munduari begiratzeko istant batez, bihurriki (ezin dutela jakinki), eta hara non, munduari begira, euskararekin egin zuen topo.
Salsipuedes kalean du atari nagusia komentuak. Horra metafora garratza klausurako komentuari, eta mojari berari. Eta bide batez, nola ez, euskarari. Ez dakiola, azken honi, patuzko izena izan, otoi(tz)!.
